معرفی خدمات آزمایشگاهی
با توجه به نیازهای صنایع و دانشگاه‌های استان به شبکه‌ای از خدمات آزمایشگاهی که بتواند دسترسی به تجهیزات گوناگون را در اسرع وقت تسهیل نماید، پژوهشکده مواد نوین سرامیکی با پشتوانه ارتباطات مناسبی که با واحدهای جهاددانشگاهی در سراسر کشور و پژوهشگاه‌ها و مراکزخدمات آزمایشگاهی دارد اقدام به ایجاد سامانه‌ای متشکل از 5 آزمایشگاه تخصصی شناسایی مواد، عملیات حرارتی، مصالح ساختمانی، فرآوری مواد معدنی و طراحی و چاپ سه بعدی نموده است که تحت پوشش شبکه آزمایشگاهی فناوری‌های راهبردی می‌باشد.
آزمایشگاه شناسایی مواد
روش‌های آنالیز و شناسایی مواد بسیار حائز اهمیت است. خواص فیزیکی و شیمیایی یک محصول به نوع مواد اولیه و ریزساختار آن بستگی دارد. بنابراین برای شناسایی ویژگی‌های یک ماده جهت انجام پژوهش و نیز کنترل کیفیت محصولات صنعتی، نیاز به روش‌ها و تجهیزات شناسایی می‌باشد.
دسته‌بندی روش‌های آنالیز و شناسایی مواد
روش‌های آنالیز را می‌توان به سه دسته کلی تقسیم‌بندی نمود: آنالیز عنصری، آنالیز فازی و آنالیز ریزساختاری.
آنالیز عنصری: در این روش تنها نوع عنصر و یا مقدار آن مشخص شده ولی ساختار کریستالی عنصر یا ماده تعیین نمی‌شود.
آنالیز فازی: در این نوع آنالیز، ساختار کریستالی یا کانی‌های موجود در ماده مشخص می‌شود.
آنالیز ریزساختاری: در این روش شکل، اندازه و توزیع فازها بررسی می‌شود. این ویژگی‌ها اثر مهمی بر خواص نهایی ماده دارند.
آزمایشگاه عملیات حرارتی
فرایند عملیات حرارتی فلزات شامل گرم وسرد کردن کنترل شده فلز به منظور دستیابی به ریزساختار و خواص مطلوب است که انجام عملیات حرارتی بر روی بسیاری از آلیاژهای فلزی باعث ارتقای خواص مکانیکی و یا بهینه‌شدن این خواص خواهد شد. از این رو امروزه عملیات حرارتی آلیاژها در صنعت از اهمیت وی‍ژه‌ای برخوردار است. آزمایشگاه عملیات حرارتی امکان انجام سیکل‌های مختلف عملیات حرارتی را بر روی آلیاژهای آهنی شامل انواع فولادها و چدن‌ها و آلیاژهای غیرآهنی فراهم می‌آورد.
فرایندهایی که در آزمایشگاه عملیات حرارتی انجام می‌شود:
- عملیات حرارتی کوئنچ در محیط‌های آب و روغن
- عملیات حرارتی کوئنچ زیر صفر توسط نیتروژن مایع
- عملیات حرارتی کربن‌دهی جامد
- عملیات حرارتی آنیل شامل آنیل کامل و هم دما
- عملیات حرارتی تحت گاز خنثی آرگون
- عملیات حرارتی آستمپر و مارتمپر توسط حمام نمک
- عملیات حرارتی سختی‌پذیری (آزمون جامینی)
- عملیات حرارتی همگن‌کردن، کروی‌کردن و تنش‌گیری
- عملیات حرارتی مالیبل کردن
- عملیات حرارتی رسوب سختی
آزمایشگاه مصالح ساختمانی
مرکز خدمات تخصصی خاک و مصالح ساختمانی جهاددانشگاهی یزد با بهره‌گیری از نیروهای متخصص و کارآمد در سال 1384موفق به اخذ مجوز قطعی فعالیت گردید و تاکنون با استفاده از توان و ظرفیت علمی و تخصصی نهاد مقدس جهاددانشگاهی و با تکیه بر تجربیات مفیدکسب شده و امکانات موجود، دارای سابقه‌ای درخشان در انجام خدمات تخصصی آزمایشگاهی مربوط به مراحل مختلف پروژه‌های عمرانی، مصالح ساختمانی و ژئوتکنیک بوده است.
زمینه‌های اصلی فعالیت:
- مطالعات ژئوتکنیک
- بتن
- خاک
- قیر و آسفالت
- شن و ماسه
- جوش
- آجر
آزمایشگاه فرآوری مواد معدنی
مواد معدنی استخراج شده از معادن برای اینکه قابل استفاده در صنعت باشند باید فرآوری شوند. مواد معدنی کم عیار برای ورود به بازار مصرف نیاز به یک سری عملیات تغلیظ و پرعیارسازی دارند. بخش فرآوری در معدن با هدف حذف مواد ناخواسته (باطله) و افزایش عیار ماده معدنی (تولید کنسانتره) نقش واسطه بخش معدن و صنایع مختلف را ایفا می‌نماید. بخش فرآوری معدن فراهم‌کننده خوراک اولیه تمام کارخانجات ذوب و تغلیظ فلزات در صنعت متالورژی می‌باشد.
در مورد مواد غیر فلزی یا همان کانی‌های صنعتی نیز تقریباً تمامی صنایع مهم اقتصادی کشورها مانند صنایع شیمیایی، کشاورزی، ساختمان، سرامیک، ذوب فلزات و حتی پزشکی، تماماً به گونه‌ای مصرف‌کننده مواد معدنی هستند و اولین مرحله از خالص‌سازی این مواد در بخش فرآوری معدن صورت می‌گیرد. علم فرآوری مواد معدنی از آنجا دارای اهمیت است که بدون انجام فرآیند پرعیار سازی، مواد معدنی استخراج شده قابل کاربرد مستقیم در صنعت نمی‌باشند و عملاً فعالیت‌های معدنی که پایه اکثر فعالیت‌های اقتصادی هستند با چالش‌های جدی روبرو می‌شوند. انجام عملیات فرآوری، موجب افزایش ارزش افزوده ماده معدنی شده و در نتیجه فعالیت‌های معدنی از لحاظ اقتصادی توجیه‌پذیر می‌شود.
از جمله آزمایشات:
- خردایش و آسیاکردن،
- طبقه‌بندی و دانه‌بندی،
- روش‌های پرعیارسازی فیزیکی (ثقلی، مغناطیسی، و الکترواستاتیکی)،
- روش‌های پرعیارسازی فیزیکوشیمیایی (فلوتاسیون)،
- روش شیمیایی و هیدرومتالورژی (انحلال، فرایند تخلیص- تغلیظ و الکترولیز)،
- آبگیری (تیکنر و فیلتر) و غیره.
آزمایشگاه طراحی و چاپ سه بعدی
امروزه پیشرفت تکنولوژی نمونه‌سازی سریع در رشته‌های پرینت سه بعدی و به دنبال آن کاربردهای بعدی در رشته‌های گوناگونی مانند قطعه‌سازی و تولید، معماری و ماکت سازی ، طراحی صنعتی ، صنایع هوا فضا ،الکترونیک و مکانیک ،صنایع خودروسازی ،قالب‌سازی ، ساخت روباتیک ،مجسمه‌سازی ،آموزش و بسیاری از موارد دیگر، باعث افزایش سرعت نمونه‌سازی سه بعدی بطور غیرقابل باوری شده است. همچنین توجه به کاربردهای پرینت سه بعدی در صنعت قطعه‌سازی و افزایش مزیت‌های این روش، مثلاً باصرفه بودن آن در مقایسه با سایر روش‌های نمونه‌سازی سه بعدی سنتی می‌باشد، که در طی مراحل طراحی محصول، می‌توان با تست نمونه‌های تولیدی و بررسی همه جوانب مورد نظر، مانند کارکرد صحیح آن، بررسی زیبایی محصول، ارگونومی آن، نظر سنجی، امکان‌سنجی تولید انبوه و بازاریابی، و در نهایت به رفع اشکالات احتمالی پرداخت و سپس با بهینه‌سازی آن برای ساخت قالب‌های تولید انبوه اقدام نمود..استفاده از طیف وسیعی از مواد ترموپلاستیک در نمونه‌سازی سریع محصولات نیز، به طراحان امکان تست مواد جدیدی را برای کاربردهای پرینت سه بعدی نوید می‌دهد. موادی مانند ABS و PLA و غیره که از نوع سخت بوده و یا موادی مثل Flexible که مانند لاستیک خاصیت ارتجاعی دارد، همگی قابل استفاده در پرینترهای سه بعدی با تکنولوژی FDM هستند.